Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, nhiều tháng qua, BHXH Việt Nam đã yêu cầu triển khai phương án chi trả tại nhà cho người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH ở những địa bàn có nguy cơ cao phải thực hiện giãn cách xã hội. Dù được đánh giá là “lợi cả đôi đường” nhưng nhiều ý kiến cho rằng vẫn nên tăng cường chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua tài khoản cá nhân.
Bảo đảm an toàn cho người dân
BHXH Việt Nam vừa có công văn gửi Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam và BHXH tỉnh Hải Dương về việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tháng 9, 10-2020 trong thời gian tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống dịch Covid-19. Đây là giải pháp được BHXH Việt Nam xử lý linh hoạt, kịp thời nhằm bảo đảm quyền lợi và sự an toàn cho người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH trong thời điểm dịch bệnh đang diễn biến đáng lo ngại tại tỉnh Hải Dương.
Trước đó, BHXH Việt Nam đã ký văn bản gửi Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam và BHXH các tỉnh, TP về phương án chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, BHTN hằng tháng, trong thời gian tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống dịch. Theo đó, BHXH Việt Nam yêu cầu BHXH các tỉnh, TP chủ động phối hợp với bưu điện tỉnh báo cáo UBND tỉnh phương án chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, BHTN tháng 8-2020 và các tháng tiếp theo.
Đồng thời, các đơn vị thuộc 2 ngành đề xuất các biện pháp phòng chống dịch tại các điểm chi trả và thời gian chi trả trong khi tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống dịch phù hợp với từng địa bàn có nguy cơ cao, địa bàn có nguy cơ và địa bàn có mức nguy cơ thấp bảo đảm an toàn cho người hưởng. Riêng địa bàn có nguy cơ cao phải thực hiện giãn cách xã hội, triển khai xây dựng phương án tổ chức chi trả tại nhà cho người hưởng.
Theo báo cáo của Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam, trong kỳ chi trả tháng 8-2020, cơ quan bưu điện đã chi trả cho gần 3,2 triệu người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hằng tháng với tổng số tiền khoảng 14.055 tỉ đồng. Trong đó, chi bằng tiền mặt cho khoảng 2,45 triệu người với khoảng 9.930 tỉ đồng; chi qua tài khoản cá nhân cho khoảng 730.000 người với khoảng 4.125 tỉ đồng.
Hạn chế chi trả tiền mặt
Là một trong những địa phương huy động lực lượng cán bộ không quản ngại khó khăn, “đi từng ngõ, gõ từng nhà” thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 4 và 5-2020 tại nhà cho người thụ hưởng do tác động của dịch Covid-19, đến nay TP Hà Nội đã có hàng chục ngàn người trên địa bàn nhận đủ 2 tháng lương hưu, trợ cấp BHXH tại nhà.
Bà Nguyễn Thị Hằng (77 tuổi), ngõ 179, phố Đội Cấn, quận Ba Đình, cho biết: “Gia đình tôi có 3 người hưởng lương hưu, tuổi cao, sức khỏe không tốt. Trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, chúng tôi được khuyến cáo không nên ra đường, không tập trung đông người. Do đó, việc được nhận liền 2 tháng lương hưu tại nhà giúp chúng tôi tiết kiệm thời gian, bảo đảm an toàn”.
Đánh giá cao việc chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tại nhà đã góp phần nâng cao hiệu quả phòng chống dịch Covid-19, nhất là đối với người cao tuổi, song một số ý kiến cho rằng phương án này chỉ phù hợp trong bối cảnh có dịch Covid-19, bởi tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn khi lượng tiền mặt mang theo quá lớn, lại di chuyển nhiều nơi; đồng thời cùng lúc phải huy động hàng ngàn người làm nhiệm vụ.
Đại diện một cơ quan BHXH ở Hà Nội nhìn nhận hình thức chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH qua thẻ tài khoản cá nhân mang lại nhiều lợi ích. Vì vậy, các cơ quan chức năng nên quan tâm vận động người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH đăng ký nhận lương qua thẻ thay vì nhận tiền tại nhà.
“Trong quá trình chi trả lương tại nhà, các lực lượng chức năng tuyên truyền, giải thích cho mọi người hiểu lợi ích của việc nhận lương qua thẻ và hỗ trợ thủ tục mở tài khoản cá nhân cho những người có nhu cầu ngay tại nhà. TP Hà Nội phấn đấu đến năm 2021 có 50% số người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH ở khu vực đô thị sử dụng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt” – ông Đặng Đình Thuận, Phó Giám đốc BHXH TP Hà Nội, cho hay.
Theo các chuyên gia về chính sách, đối với người lao động (NLĐ) hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe, BHXH một lần, trợ cấp thất nghiệp, phương thức chi trả không dùng tiền mặt sẽ góp phần hạn chế tình trạng đơn vị sử dụng lao động chiếm dụng, chậm chi trả tiền chế độ cho NLĐ… và bảo đảm người tham gia được nhận chế độ đầy đủ, nhanh chóng, chính xác, an toàn, đúng thời gian quy định.
Với cơ quan chi trả, việc tổ chức thực hiện phương thức này bảo đảm mục tiêu an toàn tiền mặt trong quá trình vận chuyển và lưu trữ, tránh được sai sót, giảm bớt áp lực, thời gian trong tổ chức chi trả và các bước trung gian qua chủ sử dụng lao động.